Sluitende aanpak voor mensen met multiproblematiek

Omschrijving

Landelijk wordt de interventie Wijk GGD zeer verschillend gepositioneerd waardoor het lastig is vast te stellen of de interventie noodzakelijk is voor een sluitende aanpak. Een stappenplan kan gemeenten helpen met keuzes maken in eventuele uitbreiding van hun aanbod. 

Uit onderzoek blijkt dat het gemeenten niet lukt om alle mensen die ondersteuning nodig hebben, tijdig te bereiken. Mensen worden geconfronteerd met ingewikkelde aanvraagprocedures en worden regelmatig van de ene instantie naar de andere doorverwezen. Ze worden onvoldoende betrokken bij het zorgdragen voor een sluitende aanpak, en ook hun naasten worden onvoldoende betrokken waardoor essentiële informatie voor een goede oplossing gemist wordt1. Dit kan er zelfs toe leiden dat door de gekozen oplossingen problemen verergeren.
Mensen met multiproblematiek hebben hulp nodig om volwaardig aan de maatschappij te kunnen deelnemen. De meerderheid van de mensen in kwetsbare omstandigheden voert zijn strijd in stilte, terwijl een klein deel zichtbaar overlast veroorzaakt2. Vanwege het individuele leed, leed aan naasten en het leed dat zorgwekkend gedrag brengt aan de samenleving is het noodzakelijk om het huidige zorg- en veiligheidssysteem te analyseren en optimaliseren zodat meervoudige stress die kan uitmonden in zorgwekkend gedrag en/of escalatie voorkomen wordt.

Interventie Wijk GGD
Diverse gemeenten zetten de interventie Wijk GGD in om een sluitende aanpak te bereiken in de ondersteuning en zorg voor mensen met multiproblematiek. De interventie Wijk GGD is in 1992 in de gemeente Amsterdam ontstaan. Wijk-GGD’ers zijn professionals die op mensen met zorgwekkend gedrag afgaan om vroegtijdig in te grijpen en escalaties te voorkomen. De wijk-GGD’er (of wijk-GGZ’er, zorgverbinder of wijkfunctionaris) werkt als verbindingsofficier in het netwerk van veiligheid en zorg3. Hij beoordeelt ter plekke de situatie en bepaalt en organiseert samen met (zorg)ketenpartners de benodigde aanpak en zorg. Dit voorkomt onnodige politie-inzet en verdere traumatisering bij de betrokkene.
Om te weten of de Wijk-GGD dé interventie is die ontbreekt in de huidige aanpak is het belangrijk dat per gemeente wordt gekeken wie op dit moment op mensen met zorgwekkend gedrag afgaan om vroegtijdig te signaleren, in te kunnen grijpen en/of escalaties te kunnen voorkomen. Het landelijke onderzoeksrapport over de Wijk GGD geeft namelijk aan dat vooral de samenwerking met een sociaal wijkteam, bemoeizorg, Veilig Thuis en het Meldpunt Zorgwekkend Gedrag van belang is. De taken van deze organisaties en van de Wijk-GGD’er lijken op elkaar en er is soms sprake van een overlap (Aarsen et al., 2022). Diverse gemeenten worstelen met de vraag waar nu precies de grens ligt en waar ieders verantwoordelijkheid ligt, zodat iedereen weet wie wat doet.