Icon | Hermann Simon

Omschrijving

De Duitse psychiater Hermann Simon (1867-1947) wordt algemeen beschouwd als de grondlegger en vormgever van de arbeidstherapie in de psychiatrie van de twintigste eeuw. Inmiddels is arbeidstherapie geëvolueerd tot de arbeidsrehabilitatie zoals we die heden ten dage kennen

Simon was geneesheer-directeur van de psychiatrische inrichting in Gütersloh, waar hij in 1924 zijn 'Aktivere Krankenbehandlung' introduceerde. Deze therapie was erop gericht het psychisch gezonde deel van de persoonlijkheid van de patiënt te activeren, ondermeer door hem in te schakelen bij allerlei nuttige werkzaamheden in de inrichting. Het belang van deze aanpak wordt duidelijk als we de situatie rond 1900 in de psychiatrische inrichtingen in ogenschouw nemen. Was er in de eerste helft van de negentiende eeuw nog sprake van pedagogisch en therapeutisch optimisme ten opzichte van mensen met psychische stoornissen (de 'Moral Treatment' was daar een belangrijke uiting van), in de periode daarna nam dat optimisme zienderogen af. Tegen de achtergrond van verstedelijking, industrialisatie en afnemende tolerantie in de samenleving tegenover afwijkend gedrag, nam in de tweede helft van de negentiende eeuw het aantal patiënten in deze inrichtingen enorm toe. Dat gebeurde niet alleen in Duitsland, maar in heel West-Europa. In die periode werden ook de meeste grote psychiatrische inrichtingen in Nederland gesticht. Aanvankelijk waren opbergen, bewaken en disciplineren de dominante reacties om de grote toestroom van patiënten het hoofd te bieden. Later werden de patiënten steeds meer als lichamelijk zieken beschouwd en behandeld. Aldus kwamen de bedverpleging en de badverpleging in zwang. Dit had tot gevolg dat in menige inrichting zo'n zestig procent van alle patiënten permanent in bed verbleef. Zo zag de 'keten van lege zondagen' er in de psychiatrie van een eeuw geleden dus uit. In zijn boek Aktivere Krankenbehandlung in der Irrenanstalt (1929) leverde Simon scherpe kritiek op dit passief makende zorgconcept.