Hoe beoordelen mensen met een ernstige psychische aandoening zelf hun financiële situatie? Aan het panel Psychisch gezien werd een vragenlijst uitgezet over hun feitelijke en hun ervaren financiële situatie. Deze bijdrage beschrijft de uitkomsten.
Achtergrond
Door de aanhoudende geopolitieke onrust, de hoge energieprijzen en de hoge inflatie is het dagelijks leven voor veel Nederlanders de afgelopen jaren aanzienlijk duurder geworden. Deze druk op de portemonnee blijft zichtbaar in recente cijfers. Uit onderzoek van Deloitte blijkt dat in 2024 ruim een op de vijf Nederlandse huishoudens als financieel ongezond werd beschouwd. Daarnaast is een kwart van de Nederlanders financieel kwetsbaar (Deloitte, 2024).
Eerder onderzoek wijst uit dat met name mensen met psychische klachten geconfronteerd worden met financiële problemen. Onder andere stigma en discriminatie kunnen een goede opleiding en baanzekerheid in de weg zitten en toegang tot diensten en steun vanuit de gemeenschap bemoeilijken (Canadian Mental Health Association, 2007). Daarom is via het panel Psychisch Gezien van het Trimbos-instituut onderzocht hoe de financiële situatie van mensen met langdurige psychische problemen eruitziet. Het onderzoek richtte zich daarnaast op de impact van ervaren financiële problemen op hun dagelijks leven (Zwanenburg et al., 2023).
Opzet van het panel Psychisch Gezien en deze paneluitvraag
Het panel Psychisch Gezien is een landelijk panel van ongeveer 1.500 mensen met langdurige psychische problemen en geeft inzicht in de woon-, zorg- en leefsituatie van mensen met langdurige psychische problematiek. Regelmatig worden vragenlijsten hierover uitgezet. Bij deze uitvraag werd panelleden gevraagd om vragen te beantwoorden over zowel hun feitelijke als ervaren financiële situatie, ontvangen hulp en behoefte aan hulp bij hun financiële situatie, de impact van de financiële situatie op hun leven en over hun (financiële) verwachtingen voor de toekomst. De vragenlijst werd uitgezet tussen december 2022 en maart 2023 onder 1.480 panelleden, waarvan 841 leden (57%) (hierna: respondenten) deelnamen. Aanvullend hebben onderzoekers van het Trimbos-instituut verdiepende interviews gehouden met negen respondenten over hoe zij hun financiële situatie ervaren.