Een rijker armoedebeleid met ervaringsdeskundigheid. Een reflectie op een bijeenkomst van het Amsterdams Netwerk Ervaringskennis

Omschrijving

Deze bijdrage beschrijft een netwerkbijeenkomst van de kring armoede, die deel uitmaakt van het Amsterdams Netwerk Ervaringskennis (ANE). Hier ging het gesprek over de zoektocht naar de unieke waarde van ervaringsdeskundigheid bij het verminderen van armoede. De auteurs zijn betrokken bij het netwerk.

Achtergrond
In Amsterdam is een netwerk opgericht voor ervaringsdeskundigen en ‘bondgenoten’, dat streeft naar een gelijkwaardige positie voor ervaringskennis en ervaringsdeskundigen in het sociaal domein. Het Amsterdams Netwerk Ervaringskennis (ANE) (meer informatie via de QR-code) organiseert colleges, netwerkbijeenkomsten en heeft kringen opgezet rondom verschillende thema’s. Een van de kringen richt zich op het thema armoede. Het netwerk streeft naar ‘een grotere inbreng van ervaringsdeskundigen in uitvoering en beleid’. Maar welke rol kan de ervaringsdeskundige aannemen in de context van een gemeente, het maatschappelijke middenveld of bij burgerinitiatieven? En welke bijdrage kan de ervaringsdeskundige hebben? De kring armoede nam het initiatief om over deze vragen in gesprek te gaan en organiseerde een bijeenkomst over de unieke waarde van ervaringsdeskundigheid in relatie tot het verminderen van armoede. In deze bijdrage refl ecteren wij op dit gesprek. We beschrijven een ervaringsdeskundige als ‘iemand die op basis van persoonlijke en collectieve ervaring in staat is kennis, in welke vorm dan ook, door te geven aan anderen.’

In gesprek over de unieke waarde van ervaringskennis
In de kring armoede van het Amsterdam Netwerk Ervaringsdeskundigheid ging het gesprek over de zoektocht naar de waarde van ervaringen en de deskundigheid die dit oplevert. Het gaat volgens de betrokkenen nadrukkelijk niet om de ‘meerwaarde’ maar om de ‘unieke waarde’ van ervaringskennis. Op de door de kring georganiseerde bijeenkomst met als titel ‘Een rijker armoedebeleid met ervaringsdeskundigheid’ kwamen zo’n 30 mensen bij elkaar, die in hun werk met armoede te maken hebben, of betrokken zijn bij armoede. Dit waren zowel hulpverleners, beleidsmedewerkers en onderzoekers als mensen met ‘doorleefde ervaringen’, de ervaringsdeskundigen. Na een korte inleiding deelden drie gastsprekers hun ervaringen. Wij geven hun verhalen hierna weer.

Schulden en emoties
Het eerste verhaal is van een ervaringsdeskundige die op eigen initiatief een workshop over schulden en emoties is gaan geven in Amsterdam-Zuidoost. Ze constateerde op basis van haar eigen ervaringen, en die van anderen, dat mensen met schulden te weinig steun ondervinden bij het omgaan met de emoties die hierbij een rol spelen. Armoede is een gebrek aan geld, maar niet alleen dat. Armoede geeft stress en wekt diepe emoties op. Dit veroorzaakt blokkades en neemt veel energie en emotionele ruimte in beslag. Het gaat daarbij om het missen, niet zien of niet durven benutten van kansen om te participeren. Dat ligt meestal niet aan de betrokkene zelf, maar aan de samenleving en omstandigheden. Aandacht voor de stress en emoties is belangrijk om ruimte te creëren voor herstel van eigenwaarde en het kunnen meedoen in de samenleving.