Tijdschrift voor Rehabilitatie 1 - 2007

Tijdschrift voor Rehabilitatie 1 - 2007

2007

Omschrijving

Beschermd wonen met een 'plus' - Begeleiding op maat voor een bijzondere doelgroep

Beschermd wonen met een 'plus' - Begeleiding op maat voor een bijzondere doelgroep

'Cliënten uit de Rotterdamse maatschappelijke opvang hebben behoefte aan een RIBW-voorziening die aansluit bij de speciale leefstijl van dak- en thuislozen.'1
Om deze reden ging BW+ Strevelswijk van start, bestemd voor mensen met meervoudige problematiek met als uitgangspunt individueel wonen. BW+ Strevelswijk is opgezet in een samenwerkingsverband van de Maaskringgroep (verder te noemen Pameijeri), Bavo Europoort, Leger des Heils en het CVD. Momenteel vindt er een evaluatieonderzoek plaats en er is een tussenrapportage verschenen (Van Osenbruggen e.a., 2006). De belangrijkste resultaten komen in dit artikel aan bod.

Meer info
3,90
Cliëntinitiatieven - Stemmen uit de praktijk, project uoor allochtone ervaringsdeskundigen

Cliëntinitiatieven - Stemmen uit de praktijk, project uoor allochtone ervaringsdeskundigen

De hulpverlening aan allochtone ggz-cliënten is nog verre van optimaal. Dat bleek uit een onderzoek dat het Steunpunt GGz Utrecht in maart 2005 afrondde. Naar aanleiding van het onderzoek zag het Steunpunt een belangrijke rol weggelegd voor eigen ervaringen van cliënten. Zowel ter voorlichting aan hulpverleners als taboedoorbrekend binnen de eigen gemeenschap. In het project 'Stemmen uit de praktijk' worden allochtone ggz-clienten opgeleid tot ervaringsdeskundigen.
Meer info
3,90
De positie van de familie in een maatschappelijk steunsysteem - voor mensen met psychische beperkingen

De positie van de familie in een maatschappelijk steunsysteem - voor mensen met psychische beperkingen

In het kader van de vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg wordt in toenemende mate gepleit voor de vorming van maatschappelijke steunsystemen. Hierbij hebben niet alleen cliënten zelf, maar ook hun familieleden belang. In dit artikel ga ik in op de betekenis van maatschappelijke steunsystemen en de specifieke behoeften van familieleden daarin.


Inleiding

Vermaatschappelijking is al vele jaren één van de hoofddoelstellingen van het ggz-beleid en heeft tot doel de participatie van mensen met psychische beperkingen in de samenleving te verhogen. Vermaatschappelijking impliceert allereerst dat de ggz haar cliënten in een maatschappelijke omgeving terzijde moet staan om marginalisering en verwaarlozing te voorkomen. Ten tweede moeten ook andere maatschappelijke groepen en organisaties in actie komen om de 'inburgering' van deze mensen mogelijk te maken. Ten derde houdt vermaatschappelijking in dat cliënten zelf, evenals hun familieleden en andere naastbetrokkenen, een belangrijk aandeel moeten krijgen in de vormgeving van het zorg- en ondersteuningsaanbod (Kwekkeboom, 2001).
Hoewel deze doelstellingen een bredere strekking hebben, leg ik het accent in deze bijdrage op de vermaatschappelijking van de zorg voor mensen met ernstige, en meestal langdurige, psychische stoornissen. Het is geen sinecure om deze mensen goede zorg in de samenleving te bieden en ook nog hun sociale participatie te bevorderen. Een en ander vereist een groot aantal samenhangende acties waarvoor velerlei personen en instanties zich moeten inzetten.
De bijdragen en behoeften van alle verschillende belanghebbenden, inclusief die van familieleden en andere naastbetrokkenen van de cliënt, komen naar mijn idee het beste tot hun recht binnen een (regionaal of plaatselijk georganiseerd) maatschappelijk steunsysteem. In deze bijdrage leg ik eerst uit wat het begrip maatschappelijk steunsysteem inhoudt en voor welke problemen zo'n steunsysteem een oplossing kan bieden. Vervolgens ga ik nader in op de behoeften van familieleden van mensen met psychiatrische problematiek omtrent een maatschappelijk steunsysteem.
Meer info
3,90
Herstel - Gesneden beelden

Herstel - Gesneden beelden

Lezing van Dikkie Roelofsen tijdens studiedag in het kader van het dertigjarig bestaan van Hestia in de stadsschouwburg in Tienen (België) op 14 november 2006.

1999. Eind oktober vroeg in de ochtend. Die nacht daarvoor was de dienstdoende arts bij mij thuis om mij met medicatie wat rustiger te krijgen. Al dagen was ik heel onrustig: 's nachts kon ik niet slapen en ook overdag maalden mijn gedachten als windmolens in vliegende storm. Ik had de mooiste religieuze inzichten en de meest afschuwelijke denkbeelden. Ik was angstig en verdrietig als een klein kind dat verdwaald was in een vreemde stad. Ik huilde om mijn moeder, die al 35 jaar dood is.
De wereld met al haar ellende hield mij bezig, mijn nerveuze zoektocht naar de oorsprong van het bestaan was stilaan verworden tot religieuze paniek.
Meer info
3,90
Inhoudsopgave

Inhoudsopgave

inhoudsopgave

2 Redactioneel | Anette Plooy
4 Beschermd wonen met een 'plus' | Astrid van Osenbruggen en Anyke Kramer
14 Worstelen met dubbele diagnose | Anneke van Wamel
23 Bild | Diepwatercollectief
24 Motivational Interviewing en de Individuele Rehabilitatie Benadering | Jos Dröes
35 Probleeminventarisatie vanuit cliënten met een psychose: toepasbaarheid van de Canadian Occupational Performance Measure (COPM) | Sylvia Teunissen, Monique Bolten, Odette de Wilde en Lieuwe de Haan
41 DRÖES | Verdriet
42 De positie van de familie in een maatschappelijk steunsysteem | Jaap van Weeghel
55 Herstel Gesneden beelden | Dikkie Roelofsen
58 Inits Stemmen uit de praktijk, project voor allochtone ervaringsdeskundigen | Hilly Beuving
61 Re-habs
66 Toen - Psychosocial Rehabilitation coming of age in a globalized world | Menno van Veen
Meer info
Gratis
Motivational Interviewing en de Individuele Rehabilitatie Benadering

Motivational Interviewing en de Individuele Rehabilitatie Benadering

In de verslavingszorg wordt veel gebruik gemaakt van de gesprekstechniek Motivational Interviewing (MI). In de psychiatrische zorg gebruikt men de Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB) veel, ten behoeve van rolherstel. Dit artikel gaat over de manier waarop MI en IRB elkaar kunnen versterken. Eerst beschrijf ik de overeenkomsten en verschillen tussen MI en IRB, daarna geef ik een gebruiksanalyse. Ook komen dan een paar basale noties over het behandelen van mensen met verslavingen aan de orde. Ik eindig met hoe IRB en MI elkaar positief kunnen beïnvloeden.
Meer info
3,90
Probleeminventarisatie vanuit cliënten met een psychose - Toepasbaarheid van de Canadian Occupational Performance Measure (COPM)

Probleeminventarisatie vanuit cliënten met een psychose - Toepasbaarheid van de Canadian Occupational Performance Measure (COPM)

Binnen de ergotherapie is in 1980 in Canada een cliëntgericht meetinstrument ontwikkeld dat specifiek tot doel heeft de problemen die cliënten ervaren te achterhalen, namelijk de Canadian Occupational Performance Measure (COPM). Dit instrument gaat uit van het perspectief van de cliënt. Vanuit de afdeling ergotherapie van de adolescentenkliniek van AMC/De Meren hebben de auteurs onderzocht of de COPM een bruikbaar hulpmiddel is om adolescenten na een psychose in staat te stellen de door hen ervaren problemen te formuleren.


Inleiding

Naast de al bekende Goal Attainment Scale (Ng e.a., 2000; Fall, 1985) en de Cam-berwel Assessment of Needs (Bengtsson-Tops, 2004; Ochoa e.a., 2005) is binnen de ergotherapie de COPM ontwikkeld als meetinstrument dat naast het evalueren van een verandering in het handelen ook tot doel heeft de problemen die cliënten op het gebied van het handelen ervaren te achterhalen. De COPM is niet leeftijdgebonden en is ontwikkeld voor zowel de algemene als de geestelijke gezondheidszorg. Uit eerder onderzoek bij cliënten in de algemene gezondheidszorg werd geconcludeerd dat met behulp van de COPM prioriteiten van de cliënt duidelijk worden, waardoor de therapie zich meer kan richten op de wensen en behoeften van de cliënt (Dedding e.a., 2000). In de ggz in Nederland is nog weinig onderzoek gedaan naar de ervaringen met dit instrument. De vraag rees of de COPM bruikbaar zou zijn voor cliënten met een recent ontstane psychotische stoornis. Wanen, hallucinaties en gebrek aan ziekte-inzicht bij adolescenten met een (eerste) psychose veroorzaken immers mogelijk moeilijkheden met het onder woorden brengen van hun problemen en het stellen van realistische doelen in het dagelijks leven.
Hierbij hebben we ook gekeken of behandelfase en leeftijd invloed hebben op de bruikbaarheid van de COPM.
Meer info
3,90
Psychosocial Rehabilitation coming of age in a globalized world

Psychosocial Rehabilitation coming of age in a globalized world

Congres 'Psychosocial Rehabilitation coming of age in a globalized world' | Georganiseerd door de World Association for Psychosocial Rehabilitation | 12-15 oktober 2006 | Athene

Ik zit in een grote, deels verduisterde zaal. Voor mijn ogen zie ik drie mensen op het podium zitten: een oudere heer, geflankeerd door twee jongere vrouwen. Er volgen drie lezingen. Het verhaal van de oudere heer, een psychiater uit Oostenrijk, steekt zowel inhoudelijk als qua presentatie en impact mager af bij de indrukwekkende lezingen van de twee vrouwen, beiden ervaringsdeskundig, beiden ooit gediagnosticeerd als lijdend aan 'schizofrenie'. In feite heeft de psychiater weinig bij te dragen vergeleken met de ervaringsdeskundigen; zij hebben ervaring én deskundigheid. Achter mijn ogen zie ik gelijktijdig een flashback. Ik zit zo'n 35 jaar geleden in een soortgelijke grote zaal voor een college psychiatrie in Groningen. Op het podium een oudere heer, de psychiater, naast hem een man van tegen de dertig jaar. De psychiater vertelt, geeft uitleg, demonstreert. De man naast hem is 'een schizofreen'. Het is niet de bedoeling dat hij iets uitlegt, iets vertelt; hij is daar als demonstratiemateriaal. De man heeft ervaring, de psychiater is de deskundige.
Meer info
3,90
RE-HABS

RE-HABS

RE-HABS

Meer info
Gratis
Redactioneel

Redactioneel

Volgens schattingen uit 1995 heeft twintig tot veertig procent van de cliënten in de geestelijke gezondheidszorg ook problemen met alcohol of drugs. Omgekeerd hebben zestig tot tachtig procent van de cliënten uit de verslavingszorg psychiatrische problemen. De dubbele-diagnosekwestie dus. De gevolgen zijn bekend: cliënten worden de spreekwoordelijke hete aardappel en hulpverleners wassen hun handen in onkunde. De houding van de ggz tegenover middelengebruik is ambivalent. Iedereen die psychiatrische instellingen frequenteert zal bekend zijn met het beeld van de blowende adolescent op het bankje in het park. Het mag niet, maar het wordt vaak oogluikend toegestaan. Je kunt je ook afvragen wat er erger aan is dan de verslaving aan lichamelijk en geestelijk veel ingrijpender middelen die binnen de instellingen van harte wordt aangemoedigd.
Meer info
Gratis
Worstelen met dubbele diagnose - Een verbeterproject onder de loep

Worstelen met dubbele diagnose - Een verbeterproject onder de loep

Verslaving is de meest voorkomende co-morbide stoornis bij mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (zoals schizofrenie of ernstige depressie). Andersom heeft de overgrote meerderheid van de mensen die in behandeling zijn bij de verslavingszorg een psychiatrische aandoening. Deze co-morbiditeit staat algemeen bekend als een 'dubbele diagnose', hoewel deze term de lading niet dekt. Bijna altijd is er sprake van ernstige bijkomende problemen met huisvesting, gezondheid, inkomen en justitie.
Meer info
3,90