De Staat van de arbeidsmarkt geestelijke gezondheidszorg 2024

Omschrijving

De Staat van de arbeidsmarkt ggz biedt een overzicht van de belangrijkste trends en ontwikkelingen binnen deze branche in het afgelopen jaar. In deze samenvatting belichten we de kernpunten over de werkgelegenheid, werkbeleving, ziekteverzuim en duurzame inzetbaarheid.

Arbeidsmarkt in cijfers

• Gemiddelde leeftijd: vanaf 2016 daalt de gemiddelde leeftijd van medewerkers in de ggz. Deze ligt nu net onder het sectorgemiddelde.
• Zelfstandigen: het aantal zelfstandigen in de ggz varieerde de afgelopen 10 jaar van jaar tot jaar; het aandeel zelfstandigen op het totaal aantal medewerkers nam af.
• Redenen voor zelfstandigheid: vrijheid om zelf werktijden te bepalen, mogelijkheid om betere zorg te kunnen geven en een betere werk-privébalans.
• Ontwikkeling aantallen medewerkers: tussen 2010 en 2024 is het aantal medewerkers in de ggz procentueel sneller gegroeid dan het aantal medewerkers in de gehele sector zorg en welzijn. Maar naar verwachting neemt van 2024 tot 2033 het aantal medewerkers in de ggz af door het arbeidsmarkttekort.
• Toenemend tekort: naar verwachting wordt het personeelstekort in de ggz aanzienlijk groter in de komende jaren, met een sterke toename na 2026.
• Hoge vacaturegraad: er zijn steeds meer vacatures bij de ggz, waarbij er bovendien steeds meer openstaande vacatures zijn dan ontstane vacatures. De vraag naar medewerkers overtreft daarmee het aanbod, met een opvallende toename van openstaande vacatures tussen het eerste en tweede kwartaal van 2024.

Werkbeleving

• Hoge werkdruk: het aandeel ggz-medewerkers dat de werkdruk te hoog vindt, schommelt de laatste jaren en ligt medio 2024 net boven het sectorgemiddelde.
• Externe en interne agressie: ggz-medewerkers ervaren gemiddeld meer externe agressie in vergelijking tot de hele sector. Ervaren interne agressie neemt licht toe en is vergelijkbaar met het sectorgemiddelde.
• Ontwikkeling vitaliteit: het percentage medewerkers dat zich opgebrand voelt, blijft stabiel. Het aantal medewerkers dat bruist van energie, is sinds 2021 lager dan ervoor.
• Fluctuaties in tevredenheid: medewerkers zijn wisselend tevreden met het werk; het percentage schommelt de laatste jaren. Het percentage medewerkers dat tevreden was met de organisatie nam toe tussen 2019 en 2020, maar daalde weer iets tegen het einde van 2023.
• Kleine vs. grote organisaties: hoewel grote organisaties vaker een uitgebreid personeelsbeleid hebben, ervaren medewerkers van kleinere organisaties gemiddeld minder werkdruk en minder vaak agressie. Daarnaast zijn zij meer tevreden over hun organisatie.