Creativiteit in knellende omstandigheden - De kwelgeesten van professionals: het paternalisme- en geitenwollensokkensyndroom (1)

Omschrijving

Sinds Fortuyn kijkt niemand er meer van op als er plotseling een bekend politicus in zijn buurt opduikt. Weg uit de kaasstolp, de achterkamertjes, de onderonsjes, de straat op, naar de mensen toe - dat is het motto. En Wouter Bos wijst de weg. Hij is inmiddels uitgegroeid tot een nationale koffiehuis-stamgast. Ach, kwaad kan het niet, maar of het helpt... nou nee. De dames en heren politici zijn nu ruim een jaar verder en er is alle reden om te concluderen dat ze op een dood spoor terecht dreigen te komen. De turbulentie van 2002 heeft de verkeerde groep professionals in beweging gebracht. Politici kunnen immers aanbellen wat ze willen, luisteren tot ze een ons wegen, in de leefwereld van burgers kunnen ze nauwelijks potten breken.
Dat is nu eenmaal het dagelijkse werk van de professionals van de sociale sector: buurtwerkers, corporatiemedewerkers, hulpverleners, opbouwwerkers, welzijnswerkers, medewerkers sociale dienst, politieagenten. Maar de laatste plaats waar je hen treft - een enkele uitzondering daargelaten - is in de huiskamer van een burger. Daar komen ze zelden of nooit; ze werken alleen op afspraak en op kantoor, in hun eigen spreekkamertjes, achter hun beveiligde loketten of afstandelijke balies. Zij zijn zich van geen kwaad bewust. Dat de golf van onvrede iets te maken zou kunnen hebben met de bureaucratische afstandelijkheid van de sociale sector is een gedachte die er helaas bij de meeste professionals en hun managers niet in wil. Dat is op zichzelf begrijpelijk. Want die afstandelijkheid is hen juist door de geschiedenis opgedrongen. Daardoor worstelt de sociale sector in Nederland tot op de dag van vandaag met 'traumatische' collectieve herinneringen, die er voor zorgen dat de leefwereld van burgers verworden is tot een professionele no-go-area.